چرا تعداد کمی از مردم به دنبال خودشناسی هستند؟

کاوش در جنبه‌های ناشناخته خودمان می‌تواند خطرناک باشد، زیرا ممکن است اطلاعاتی را آشکار کند که با باورهای فعلی ما در تضاد است. فرهنگ ما بیشتر به موفقیت و پیشرفت علاقه دارد تا به خودکاوی و درون‌نگری.

علاوه بر این، اصطلاحات مختلفی مانند خودآگاهی، تصویر ذهنی از خود و هویت شخصی، ممکن است جستجوگران را گیج کرده و موانعی برای خودشناسی ایجاد کنند (بوکوفسکی،).

بررسی اصطلاحات مرتبط

برای روشن‌تر شدن موضوع، برخی از این اصطلاحات را بررسی می‌کنیم:

خودشناسی در مقابل خودآگاهی

برای روشن‌تر شدن تفاوت بین خودشناسی و خودآگاهی، این دو مفهوم را به صورت ساده‌تر توضیح می‌دهیم:

• • خودشناسی چیست؟

خودشناسی یعنی داشتن اطلاعاتی درباره جنبه‌های مختلف خودمان، مثل:

1. 1. حالت‌های عاطفی (مثل شادی، غم، عصبانیت)
   2. ویژگی‌های شخصیتی (مثل برونگرایی، درونگرایی)
   3. الگوهای رفتاری (مثل نحوه واکنش به موقعیت‌های مختلف)

خودشناسی به ما کمک می‌کند تا بفهمیم چرا به یک شکل خاص رفتار می‌کنیم یا چرا احساسات خاصی داریم. این دانش به ما این امکان را می‌دهد که بهتر با چالش‌های زندگی کنار بیاییم و تصمیمات بهتری بگیریم.

• • خودآگاهی چیست؟

خودآگاهی اولین قدم در مسیر خودشناسی است. خودآگاهی یعنی آگاه بودن از احساسات و افکار خود در لحظه حال. این به ما کمک می‌کند تا بفهمیم در حال حاضر چه احساسی داریم و چه فکرهایی در ذهنمان جریان دارند.

به گفته دانیل گولمن، خودآگاهی به این معناست که بتوانیم:

1. 1. حالت خلق و خوی خودمان را شناسایی کنیم
   2. بفهمیم چرا این خلق و خو را داریم
   3. افکارمان درباره این خلق و خو را بررسی کنیم

مثلاً وقتی عصبانی هستید، خودآگاهی یعنی متوجه شوید که عصبانیت دارید و بتوانید دلایل این عصبانیت را بفهمید. این می‌تواند به شما کمک کند که بهتر بتوانید با احساسات خود کنار بیایید و واکنش‌های بهتری نشان دهید.

مزایای خودآگاهی

خودآگاهی مزایای زیادی دارد، مثل:

• • افزایش هوش هیجانی: توانایی بهتر مدیریت احساسات خود و دیگران
  • بهبود مهارت‌های همدلی و گوش دادن: کمک به برقراری ارتباط بهتر با دیگران
  • تقویت تفکر انتقادی و تصمیم‌گیری: توانایی بهتر تحلیل مسائل و گرفتن تصمیمات مؤثرتر

خودآگاهی به ما کمک می‌کند تا پایه و اساس خودشناسی را بسازیم و بتوانیم به درک عمیق‌تری از خودمان برسیم.

خودشناسی، هویت شخصی و تصویر ذهنی از خود

هویت شخصی: به گفته شلدون استرایکر، بخشی از خود فرد است که در تعامل با دیگران فعال می‌شود (آپلاراف و دزفور-ادلس). هر فرد نقش‌های مختلفی دارد، مانند فرزند، والد، کارمند، دوست و همسر. تعداد هویت‌های مرتبط با یک فرد با این نقش‌ها همخوانی دارد.

تصویر ذهنی از خود(خودپنداری): تصویری است که ما از خودمان در ذهن داریم و ممکن است همیشه بر اساس واقعیت نباشد (مورین و راسی). تصویر ذهنی از خود را می‌توان با ابزارهایی مانند پرسشنامه‌های خودارزیابی بررسی کرد. این ابزار شامل سوالاتی است که جنبه‌های مختلف خودمان مانند اخلاقی، فکری، اجتماعی، جسمانی، تحصیلی و خلق و خو را ارزیابی می‌کند.

تصویر ذهنی از خود بر اساس باورهای ما درباره خود شکل می‌گیرد، در حالی که خودشناسی از منابع مختلف اطلاعات، از جمله شواهد خارجی، به دست می‌آید (مورین و راسی).

چرا خودشناسی برای همه جذاب نیست؟

1. 1. خطر کشف حقیقت‌های ناخوشایند: خودشناسی می‌تواند اطلاعاتی را آشکار کند که با باورهای فعلی ما در تضاد باشد و این می‌تواند نگران‌کننده و ترسناک باشد.
   2. فرهنگ موفقیت: فرهنگ ما بیشتر به موفقیت و پیشرفت اهمیت می‌دهد تا به خودکاوی و درون‌نگری. افراد اغلب به دنبال دستاوردهای بیرونی هستند تا به کشف درونی خود.
   3. اصطلاحات گیج‌کننده: اصطلاحات مختلفی مانند خودآگاهی، تصویر ذهنی از خود و هویت شخصی ممکن است افراد را گیج کند و مانع از پیشرفت در مسیر خودشناسی شود.
   4. زمان‌بر و چالش‌برانگیز بودن: خودشناسی نیازمند زمان، تلاش و صبر است. بسیاری از افراد ممکن است به دلیل مشغله‌های روزمره و فشارهای زندگی، وقت و انرژی لازم برای خودشناسی را نداشته باشند.
   5. مقاومت در برابر تغییر: خودشناسی ممکن است به تغییرات بزرگی در زندگی افراد منجر شود که بسیاری از مردم از آن می‌ترسند.

نتیجه‌گیری

خودشناسی فرایندی پیچیده و چالش‌برانگیز است که نیازمند زمان، تلاش و صبر است. با این حال، فهم عمیق‌تر از خود و دلایل رفتارها و احساساتمان می‌تواند به بهبود سلامت روانی و افزایش کیفیت زندگی منجر شود. خودشناسی به افراد کمک می‌کند تا بهتر بتوانند تصمیمات مهم و زندگی‌ساز بگیرند و روابط بین فردی خود را تقویت کنند.

این مقاله به صورت علمی توسط دکتر مایک نویهاوس بررسی شده
«منبع مقاله»